سر فصل ها
Toggleسنگ ادراری گربه ذرات جامد زائد هستش که در ادرار گربه شکل میگیره. مواد زائد ممکنه داخل مثانه متمرکز شده و به تشکیل سنگ یا کریستال منجر شه. این پدیده به ویژه زمانی رایجه که گربه دچار کم آبی شه یا بیشتز غذاهای خشک مصرف کنه.
سنگ ادراری گربه تنها با استفاده از میکروسکوپ قابل مشاهدهست، اما با گذشت زمان ممکنه بزرگ تر شده و در نهایت به سنگ هایی به اندازه خود مثانه هستش تبدیل شه.
سنگ ادراری گربه ممکنه در کلیه ها، در لوله ای که کلیه رو به مثانه (میزنای) متصل میکنه، داخل خود مثانه یا داخل لولهای که مثانه رو به بیرون از بدن متصل میکنه (مجرای ادرار) یافت شه.
کریستال ها و سنگ ها پتانسیل تغییر جریان ادرار رو دارن و میتونن باعث آسیب به کلیه یا انسداد کامل مجرای ادرار شن، که در گربه ها ممکنه به مرگ منجر شه.
همین الان از متخصص برای سلامت گربه ات کمک بگیر
تفاوت بین کریستال های ادرار و سنگ مثانه در گربه ها چیه؟
کریستال ها، اجزای سازنده سنگ های مثانه بهشمار میان. انواع مختلفی از کریستال ها و سنگ ها میتونن بسته به عوامل متعددی مثل اسیدیته ادرار، غلظت ادرار، عوامل ژنتیکی، رژیم غذایی و شرایط دیگه تشکیل شن. همچنین ممکنه سنگی متشکل از بیش از یک نوع کریستال باشه.
انواع سنگ ادراری گربه ها
استروویت
به نام سنگ های فسفات منیزیم آمونیوم هم شناخته میشه. استروویت یکی از دو نوع رایج سنگ در گربه هاست. این وضعیت به دلیل عوامل متعددی از جمله نژاد، جنسیت و رژیم غذایی اتفاق میفته.
کریستال ها و سنگ های استروویت بسیار رایج هستن، بهویژه در گربه هایی که عمدتاً غذاهای خشک مصرف میکنن. فسفات منیزیم آمونیوم عامل ایجاد این سنگ هاست (که معمولاً به عنوان «خاکستر» در غذاهای حیوانات خانگی شناخته میشن).
اگر نیاز به مشاوره با دامپزشک داری، کافیه روی همین نوشته کلیک کنی!
اگر چه بیماری ناشی از این نوع کریستال در گربه های نر شدیدتره، اما گربه های ماده هم ممکنه دچارش شن.
گاهی اوقات این سنگ ها با استفاده از رژیم غذایی تجویزی قابل حل شدن هستن، اما در برخی موارد جراحی لازمه. اغلب اوقات میشه از تشکیل اون ها با تغذیه گربه بهصورت انحصاری با غذاهای کنسروی پیشگیری کرد.
اگزالات کلسیم
این نوع سنگ از ترکیب ضایعات کلسیم و ضایعات اگزالات در ادرار تشکیل میشه و بیشتر در گربه های میانسال، پیر، عقیم شده و نر یا در نژادهای پرشین و هیمالایی دیده میشه.
این سنگ ها بسیار مقاوم تر از سنگ های استروویت هستن و اغلب نیاز به جراحی دارن.
بعد از جراحی میشه با تغذیه گربه با رژیم غذایی تجویزی که برای کنترل میزان کلسیم و محصولات فرعی اگزالات در ادرار طراحی شده از تشکیل مجددشون جلوگیری کرد. در این شرایط، غذاهای کنسروی نسبت به غذاهای خشک مناسب تر هستن.
علائم وجود سنگ ادراری گربه ها
علائم وجود کریستال ها یا سنگ های مثانه در گربه ها شامل موارد زیر هستش:
- ادرارهای کم حجم و مکرر
- تلاش برای دفع ادرار
- ادرار کردن خارج از ظرف خاک ( به ویژه در مکان هایی مثل سینک ظرفشویی یا لباسشویی)
- وجود خون در ادرار
- نشونه های اورژانسی مشکلات ادراری در گربه های نر:
- رفت و آمد مکرر به طرف خاک با تولید ادرار بسیار کم
- تلاش زیاد برای ادرار کردن
- گریه کردن و بی قراری
- بی حالی
- کاهش اشتها
- درد شکمی
- استفراغ
در حالیکه علائم مشاهده شده در کریستال ها و سنگ های مثانه مشابه هستن، علائم سنگ های مثانه معمولاً طولانی تر از کریستال ها ادامه دارن.
علل ایجاد سنگ ادراری گربه
دلایل مختلفی میتونن باعث تشکیل کریستال ها و سنگ های ادراری در گربه ها شن که شامل بیماری های زمینهای، نژاد و سن میشن.
با این حال، در بیشتر موارد ( به ویژه در مورد کریستال ها و سنگ های استروویت که بسیار رایج هستن)، رژیم غذایی مبتنی بر غذای خشک نقش مهمی ایفا میکنه.
علت دقیق تشکیل کریستال ها و سنگ های اگزالات کلسیم کمتر مشخصه، اما رژیم غذایی همچنان عامل مهمی در این روند محسوب میشه. برخی از گربه ها قادر به تحمل ادراری که بیش از حد اشباع از کلسیم و/یا اگزالات هستش، نیستن و این مسئله منجر به تشکیل کریستال ها میشه.
به همین دلیل برای مدیریت طولانی مدت این مشکل، رژیم های غذایی مخصوصی (که فقط با نسخه دامپزشک قابل تهیه هستن و جایگزین بدون نسخه ندارن) طراحی شدن که میزان مواد زائد رو در حدی تنظیم میکنن که از تشکیل کریستال ها جلوگیری شه.
از اونجایی که بیشتر گربه ها بهطور طبیعی تمایل زیادی به نوشیدن آب ندارن، اغلب دچار کم آبی مزمن هستن که این موضوع به تشکیل هر دو نوع رایج کریستال ها و سنگ های مثانه کمک میکنه. به همین دلیل، تغذیه با غذای مرطوب (کنسروی) نسبت به غذای خشک ترجیح داده میشه.
تشخیص سنگ ادراری گربه توسط دامپزشک
برای تشخیص سنگ های مثانه، کریستال ها یا انسداد ادراری دامپزشک معمولاً آزمایش های زیر رو انجام میده:
- آزمایش خون: برای بررسی بیماری های زمینهای که ممکنه باعث تشکیل انواع خاصی از کریستال ها یا سنگ ها شن و همچنین برای ارزیابی وجود یا شدت انسداد ادراری.
- آنالیز ادرار: برای بررسی ویژگی های ادرار، از جمله غلظت، میزان اسیدی یا قلیایی بودن و وجود عفونت یا کریستالها.
- تصویربرداری: شامل رادیوگرافی (X-ray) یا سونوگرافی برای مشاهده مستقیم سنگ های مثانه یا انسداد در مجاری ادراری.
درمان سنگ ادراری گربه
روش درمان کریستال ها و سنگ های مثانه به نوع، اندازه، محل قرارگیری سنگ و سابقه پزشکی گربه بستگی داره.
گربه های ماده معمولاً قادر به دفع سنگ های کوچک هستن، چه به صورت طبیعی و چه با کمک یک روش شست و شوی خاص به نام هیدروپروپالسیون ادراری.
گربه های نر بیشتر در معرض خطر انسداد ادراری هستن، حتی در صورتی که سنگ ها بسیار کوچک باشن. علت این موضوع تنگ بودن مجرای ادرار در گربه های نر هستش چون کریستال یا سنگ باید از طریق آلت تناسلی عبور کنه. این مسیر باریک باعث میشه سنگ ها در آن گیر کرده و منجر به انسداد شه.
روش های درمانی
برخی از سنگ ها با استفاده از رژیم غذایی تجویزی طی ۲ تا ۴ هفته حل میشن. با این حال، گاهی اوقات سنگ های بزرگ تر ممکنه قبل از حل شدن کوچیک شن و در نهایت باعث انسداد مجاری ادراری شن.
سنگ های بزرگ که قابل حل شدن نیستن، باید با جراحی خارج شن. بیشتر سنگ های اگزالات کلسیم به رژیم غذایی تجویزی پاسخ نمیدن و تنها با جراحی قابل درمان هستن.
انسداد مجاری ادراری معمولاً نیاز به چند روز بستری شدن داره تا وضعیت گربه تثبیت شه و روند بهبودی کامل ۱ تا ۲ هفته طول میکشه.
اگر سنگ باعث انسداد جریان ادرار شه، دامپزشک یک سوند ادراری رو وارد کرده و سنگ رو به داخل مثانه برمیگردونه. سپس سنگ باید یا با رژیم غذایی حل شه یا از طریق جراحی برداشته شه تا از انسداد مجدد جلوگیری شه.
بهبودی و مدیریت سنگ ادراری گربه ها
بهبودی گربه از کریستال ها و سنگ های مثانه بستگی به نوع سنگ ادراری گربه و سابقه سلامتی داره.
رژیم غذایی یکی از رایجترین روش های مدیریت هستش چون غذاهای تجاری متعددی برای درمان و یا پیشگیری از انواع رایج کریستال ها و سنگ ها طراحی شده. افزایش مصرف آب یکی از روش های پیشگیریست زیرا تشکیل کریستال ها و سنگدها در ادرار غلیظ بیشتر احتمال داره. تغذیه با غذاهای کنسروی روشی مؤثر برای افزایش مصرف آب گربهست.
پیشگیری از تشکیل سنگ ادراری گربه
مهمه که بدونین کریستال ها و سنگ ادراری گربه ها میتونن دوباره تشکیل شن.
اگر گربهتون قبلاً دچار تشکیل کریستال یا سنگ ادراری شده، باید مصرف آبش رو افزایش بدین و غذای خاصی که دامپزشک توصیه کرده رو بهش بدین. از دادن غذاهای دیگه خودداری کنین و برای هر گونه تغییر در رژیم غذایی گربه ابتدا با دامپزشک مشورت کنین.
ترکیب غذای تجویزی گربه با غذاهای دیگه، تنقلات یا میان وعده ها میتونه منجر به بازگشت مشکل شه. این غذاها با دقت تنظیم شدن تا غلظت ادرار رو مناسب نگهدارن تا از تشکیل کریستال ها و سنگها جلوگیری شه.
اگر گربهتون هیچ مشکلی نداره، تغذیه با یک رژیم غذایی کاملاً کنسروی و با کیفیت بهترین راه برای کمک به پیشگیری از تشکیل کریستال ها و سنگهای مثانهست. گربهتون رو تشویق کنین تا مقدار زیادی آب بنوشه. برای این کار میتونین از چشمه های آبی که مخصوص گربه ها طراحی شده استفاده کنین.
منبع: petmd.com