درمان یبوست گربه ؛ چرا گربم مدفوع نمیکنه؟

برای درمان یبوست گربه باید علل یبوست رو قبل از هر چیزی بررسی کنیم. هیچ کس از وضعیت یبوست خوشش نمیاد، حتی گربه ها.

 گربه ها معمولاً هر ۲۴ تا ۳۶ ساعت یک بار مدفوع می کنن؛  حالا بعضیا ممکنه بیشتر و بعضی کمتر مدفوع کنن. هر گربه الگوی روده ای مخصوص به خودش رو داره. از نظر استعداد، هر دو گربه نر و ماده احتمالاً این مشکل رو به طور مساوی تجربه می کنن. با این حال، گربه های مسن یا سالخورده بیشتر از بچه گربه ها در معرض مشکلات یبوست هستن. گرچه گربه ها در هر سنی می تونن یبوست و مشکلات روده رو تجربه کنن.

به عنوان یه سرپرست گربه، باید با عادات خاص گربه خودتون آشنا باشین، بنابراین اولین کسی هستین که متوجه میشین که مشکلی وجود نداره. به طور معمول، اگه گربه‌ای بیشتر از ۳۶ ساعت به سمت ظرف خاکش نرفت و مدفوع نکرد، احتمال زیاد یبوست داره.

با این حال، علائم دیگه ای از یبوست گربه هم وجود داره که کمتر واضحه و باید مراقب اونا بود. این موارد می تونه شامل موارد زیر باشه:

• درد شکم
• بی حالی
• استفراغ
• سر وصدا کردن هنگام دفع مدفوع
• مشاهده مدفوع کوچیک و خشک توی ظرف خاک

اگه یبوست در گربه شما با علائم زیر هم همراه باشه، این می تونه نشونه های اولیه یه مشکل پزشکی زمینه ای باشه که ممکنه باعث مراجعه به دامپزشک بشه. این علائم می تونه شامل موارد زیر باشه:

• کاهش اشتها
• تغییر در میزان مصرف آب
• حالت تهوع یا استفراغ
• دفع بیشتر ادرار 
• کاهش وزن 
• مشکلات راه رفتن یا پریدن

قبل از اینکه بخوایم بیشتر در مورد علائم و نشونه های یبوست گربه صحبت کنیم، اجازه بدین نگاهی به برخی از علل یبوست در گربه بندازیم.

چه چیزی باعث یبوست در گربه ها میشه؟

یبوست یه وضعیت دردناک و ناراحت کننده برای گربه هاس که ممکنه در اثر عوامل مختلفی ایجاد بشه. برخی از این عوامل خارجی مرتبط با رژیم غذایی و تغییرات سبک زندگی هستن. در حالی که برخی دیگه نتیجه مسائل پزشکی یا عصبی مثل استرس، درد ، آسیب یا چاقین.

اگه بچه گربه شما مشکلات پزشکی دیگه ای مثل انواع خاصی از سرطان، بیماری التهابی روده (IBD)، پرکاری تیروئید، بیماری کلیوی یا دیابت داشته باشه، غیرعادی نیست که دچار یبوست هم بشه، چون این بیماری ها می تونن سایر قسمت های بدن رو تحت تاثیر قرار بدن. علاوه بر این، یبوست و مشکلات غدد مقعدی مثل نهفتگی یا پارگی کیسه مقعدی معمولاً با هم همراه هستن، چون زور زدن برای مدفوع کردن یکی از دلایل تورم غدد مقعدی و شروع به بیرون زدگی اوناست که به نوبه خود خروج مدفوع رو سخت تر می کنه.

برخی از درمان‌های پزشکی و خونگی وجود داره که می‌تونه به گربه‌تون توی تسکین ناراحتی های ناشی از یبوست کمک کنه که بعداً در مورد اونا صحبت خواهیم کرد، اما اگه به نظر می‌رسه هیچ چیزی مؤثر نیست، ممکنه لازم باشه اونارو نزد دامپزشک ببرین.

در ادامه عوامل دیگه ای که ممکنه باعث یبوست در گربه شما بشه اورده شده . اصلاح برخی از این موارد حتی ممکنه نسبتاً ساده باشه:

عوامل مربوط به سبک زندگی

بعضی از علل یبوست در گربه ها مربوط به سبک زندگی میشن که چند موردشو در ادامه بررسی میکنیم:

جابجایی گربه از این خونه به اون خونه

گربه ها موجودات قلمرو طلبی هستن. هنگامی که گربه ها با یه مکان یا فضای خاص آشنا میشن، اون جارو تصاحب می کنن. جابه‌جایی ناگهانی خونه‌ها می‌تونه گربه‌ها رو اذیت کنه و اونارو تحت فشار قرار بده. این موضوع می تونه روده اونارو هم تحت تاثیر قرار بده و گربه هارو دچار یبوست کنه. توصیه می شه هنگام جابجایی خونه یا بازسازی خونه، سعی کنین این انتقال رو برای گربه به مرور انجام بدین تا بتونن راحت تر اونو بپذیرن. زمانی که گربه‌ها با محیط جدید آشنا میشن، به روال عادی غذا خوردن و دفع مدفوع برمیگردن.

تغییر مکان ظرف خاک

تغییر مکان ظرف خاک می تونه باعث استرس گربه شما بشه و ممکنه از ظرف خاک توی مکان جدید استفاده نکنه. این اتفاق می تونه باعث یبوست در گربه هم بشه. اگه می خواین مکان ظرف خاک رو تغییر بدین، بهتره به جای انجام ناگهانی، گربه رو در جریان مرحله انتقال قرار بدین .

کثیف بودن ظرف خاک

گربه ها ذاتاً حیوونایی فوق العاده تمیز هستن و از خوابیدن یا خوردن در مکان های کثیف یا حتی خیلی نزدیک به ظرف خاک امتناع میکنن. مهمه که مطمئن بشین که ظرف خاک اونا مرتباً تمیز میشه. در غیر این صورت، گربه‌ها از استفاده از ظرف خاکی که کثیفه و مدتیه که تمیز نشده، خودداری می‌کنن.

درگیری با یه گربه دیگه

اگه یه گربه جدید یا حیوون خونگی دیگه ای توی خونه وجود داشته باشه، این می تونه منبعی از اضطراب برای گربه شما باشه. اونا ممکنه نخوان یه ظرف خاک رو با هم به اشتراک بذارن یا ممکنه به طور کلی استرس داشته باشن یا با اونا احساس رقابت کنن. این مورد می تونه باعث یبوست در گربه بشه.

اضطراب گربه

گربه ها موجودات حساسی هستن و بسیاری از شرایط می تونن اونارو مضطرب یا تحت فشار قرار بدن. این شرایط می تونه باعث یبوست در گربه ها بشه.

حضور مهمون در خونه

اگه مهمون های خونه شما برای چند روز اونجا باشن، گربه ها ممکنه مضطرب بشن. گربه‌ها به راحتی در کنار غریبه‌ها دووم نمیارن و اضطراب می‌تونه باعث از دست دادن اشتها یا دفع مدفوع اونا بشه و این مورد میتونه اونارو دچار یبوست کنه.

عوامل پزشکی

با بالا رفتن سن، گربه ها از شرایط مختلف پزشکی و سلامت رنج می برن. این شرایط می تونه روی حرکات روده گربه ها تأثیر بذاره و باعث یبوست اونا بشه.

آرتریت گربه

یکی از شایع ترین بیماری هایی که گربه های مسن از اون رنج می برن، آرتروزه. آرتریت گربه معمولاً گربه های بالای ۸ سال رو درگیر می کنه و حتی ممکنه زودتر هم اونارو مبتلا کنه. این بیماری یه بیماری دردناک مفاصله و گاهی اوقات می تونه عامل زمینه ای برای یبوست باشه.

تومور یا سرطان

تومور یا سرطان مجرای مدفوع گربه می تونه باعث یبوست و سایر علائم در گربه بشه.

سندرم روده تحریک پذیر گربه (IBS)

سندرم روده تحریک پذیر (IBS) یه سندرم شایع اختلال گوارشیه که باعث ناراحتی و نفخ شکم میشه. نوعی از IBS به نام IBS-C زمانی رخ میده که علائم سندرم روده تحریک پذیر شامل یبوست هم میشه.

مشکلات کلیوی گربه

گربه های بالای ۶ سال از بیماری های کلیوی رنج می برن. اونا ممکنه عفونت مجاری ادراری، سنگ مثانه یا عفونت های پیچیده کلیوی داشته باشن. اینها معمولاً به دلیل کم آبی و ننوشیدن آب کافی ایجاد میشه. بیماری کلیوی می تونه باعث یبوست در گربه ها هم بشه.

رژیم غذایی

رژیم غذایی گربه نقش مهمی توی روند هضم داره. خوردن غذاهای خیلی سفت، مواد مغذی کافی، حجم دهنده های زیاد، فیبر کافی، فیبر زیاد ؛ همه این ها می تونن روی میزان توانایی گربه در هضم غذا و دفع مواد  تاثیر داشته باشن. در اینجا دو مورد از اصلی ترین عوامل تغذیه ای که باعث یبوست میشن رو آوردیم : 

ننوشیدن آب کافی

برخلاف سگ ها، بیشتر گربه ها علاقه ای به نوشیدن آب ندارن. با این حال، مصرف نکردن نوشیدنی کافی می تونه باعث کم آبی بدن گربه ها بشه و حرکت مدفوع رو از طریق دستگاه گوارش کند کنه. این موضوع می تونه مدفوع رو خشک و سفت کنه و دفع اونو دشوارتر کنه و باعث یبوست بشه. به همین دلیل، ارائه روزانه آب تمیز و تازه به گربه ها بسیار مهمه.

خوردن بیش از حد غذای خشک 

غذای گربه از غذای خشک و غذای مرطوب تشکیل شده که به صورت قوطی یا کیسه ای موجودن. غذای مرطوب به طور کلی بهتر از غذای خشکه چون محتوای آب بسیار بیشتری داره. برای گربه هایی که زیاد آب نمیخورن، خوردن غذای مرطوب می تونه کمبود آب رو جبران کنه و هضم و دفع رو بهبود ببخشه. غذای مرطوب مقدار مناسبی از رطوبت رو برای جلوگیری از یبوست با کمک به حرکت غذا در بدن و خارج  از بدن فراهم می کنه.

برای درمان یبوست گربه باید چیکار کنیم؟

موارد زیر برخی از کارهاییه که می تونین فوراً برای جلوگیری از یبوست در گربه انجام بدین:

• اونارو هیدراته نگه دارین.
• غذای خشک رو با کنسرو مرطوب جایگزین کنین.
• ظرف خاک رو تمیز و در معرض دید نگه دارین.
• غذای گربه رو عوض کنین.
• اونارو آروم و دور از استرس نگه دارین.

درمان‌های خونگی و درمان‌های پزشکی برای یبوست در گربه

گاهی اوقات به دلیل سایر مسائل پزشکی و حتی با وجود تمام تلاش ما، گربه دچار یبوست میشه. اگه اینجوریه، تعدادی از درمان های طبیعی و پزشکی وجود داره که می تونین برای تسکین درد اونا امتحانش کنین.

تنقیه گربه 

یه گزینه برای رفع یبوست گربه اینه که اونو تنقیه کنین. اگه این کار به طور مکرر انجام نشه و در مواردی که یبوست جزئیه، مشکلی نداره. برای موارد شدیدتر، معمولاً توصیه میشه که دامپزشک گربه رو معاینه کنه تا هرگونه شرایط پزشکی جدی رو رد کنه. مطمئن بشین که فقط از محصولات طراحی شده برای گربه ها استفاده کنین و هرگز به گربه خود تنقیه طراحی شده برای انسان ندین.

ماساژ دادن گربه

ماساژ شکم گربه روشی برای کمک به تخلیه گاز و مواد زائد از بدنه. همچنین به تسکین انقباضات و تسهیل ماهیچه ها توی زمانی که گربه شما برای دفع زور می زنه کمک می کنه.

برخی از گربه ها دوست دارن که اونارو نوازش کنین و شکمشون رو خوب بمالین. گربه های دیگه ممکنه به راحتی اجازه این کار رو ندن، بنابراین همیشه خیلی ملایم باشین و هنگام ماساژ شکم گربه خودتون به آرومی عمل کنین. اگه واکنش مثبتی دریافت کردین، بهتره برای چند دقیقه این کار رو ادامه بدین.

یکی از درمان‌هایی که ممکنه دامپزشک انجام بده و در صورت احتیاط می‌تونین توی خونه اونو امتحان کنین، لمس کردن مقعد گربه‌تون برای تحریک احساس مدفوعه. اگه در اطراف کولون یا ناحیه مثانه احساس سختی کردین، ممکنه نشونه ای از تجمع مواد زائد مدفوع یا ادرار باشه. برای کمک به دفع مدفوع می تونین شکم گربه خودتونو ماساژ  بدین.

استفاده از ملین برای گربه

می تونین به گربه یه ملین بدین تا به نرم شدن مدفوعش کمک کنه؛ به شرطی که بطور مکرر ازش استفاده نکنین.

فقط از ملین هایی استفاده کنین که مخصوصاً برای گربه ها فرموله شدن، چون بسیاری از ملین های انسانی حاوی موادی هستن که می تونن برای گربه ها کشنده باشن. ملین می تونه برای گربه هایی که یبوست مکرر دارن بسیار مفید باشه و دامپزشک شما ممکنه یه ملین بدون نسخه رو تجویز کنه. با این حال مراقب باشین که زیاد از ملین استفاده نکنین.

اگه می خواین از ملین استفاده کنین، به خاطر داشته باشین که انواع مختلفی وجود داره:

• ملین روان کننده
• ملین نرم کننده
• ملین اسمزی
• ملین محرک

یه ملین روان کننده روده بزرگ گربه رو روون می کنه تا دفع مدفوع رو آسون تر کنه. با این حال، این ملین ها برای استفاده طولانی مدت در گربه ها توصیه نمیشن.

ملین های نرم کننده احتباس آب روده بزرگ رو افزایش میدن و دفع مدفوع رو برای گربه آسون تر می کنن.

ملین های اسموتیک برای اضافه کردن آب بیشتر به مدفوع طراحی شدن. اسموتیک ها رو میشه به عنوان یه داروی مایع یا مخلوط با غذا تجویز کرد. اسموتیک ها رو میشه به تنهایی یا همراه با داروهای اضافی استفاده کرد.

ملین های محرک به حرکت مدفوع به سمت مقعد کمک می کنن و ممکنه فقط برای استفاده کوتاه مدت توصیه بشن.

درمان یبوست گربه به صورت خونگی

به دلیل ماهیت اعتیادآور بیشتر ملین ها، بسیاری از صاحبان گربه ترجیح میدن به جای داروهای تجویزی، از مکمل های جایگزین، طبیعی و داروهای خونگی استفاده کنن. داروهای تجویزی اغلب می تونن عوارض جانبی منفی ایجاد کنن.

درمان های خونگی برای یبوست در گربه ها ممکنه شامل تغییر رژیم غذایی گربه شما باشه. تغییر منبع پروتئین در غذای گربه شما ممکنه برای کاهش یبوست کافی باشه، اما این کار برای تسکین فوری مناسب نیست چون انتقال رژیم غذایی به غذای جدید به زمان نیاز داره.

راه دیگه برای رفع یبوست گربه، استفاده از یه مکمل روان کننده طعم داره که دفع گلوله های مو رو راحت تر می کنه و مدفوع گربه رو نرم می کنه. این رو میشه همراه با یه پروبیوتیک استفاده کرد. پروبیوتیک ها به خوبی برای یبوست و مشکلات گوارشی گربه کار می کنن، اما این هم یه راه حل طولانی مدته.

اقدامات پزشکی برای درمان یبوست گربه

اگه یبوست با درمان های دیگه برطرف نشد، یا اگه گربه شما بیماری دیگه ای داره، بهتره با دامپزشک مشورت کنین. دامپزشک معمولاً یه معاینه کامل شامل آزمایش خون یا ادرار انجام میده. دامپزشک همچنین ممکنه برای بررسی داخل روده بزرگ گربه شما آندوسکوپی و کولونوسکوپی رو تجویز کنه. اگه مشکلی پیدا بشه، دامپزشک ممکنه برای رد کردن مسائل جدی تر، بیوپسی انجام بده.

هنگامی که شدت یبوست مشخص شد، دامپزشک شما درمان مناسب رو توصیه می کنه که ممکنه شامل دارو درمانی یا حتی جراحی باشه.

درمان و پیشگیری از یبوست در گربه قبل از شروع یبوست

یبوست می تونه یه وضعیت بسیار ناراحت کننده و دردناک در گربه ها باشه، اما معمولاً وضعیتی نیست که خیلی جدی باشه و زندگی رو تهدید کنه. نظارت دقیق روی بچه گربه برای فهمیدن هر گونه تغییر توی رفتار به تشخیص اینکه چیزی اشتباهه یا نه و کشف علت مشکل برای برطرف کردن فوری اون خیلی کمک کنندس. خبر خوب اینه که بسیاری از درمان‌ها و درمان‌های طبیعی وجود داره که می‌تونین حتی توی خونه انجام بدین تا به بچه گربه‌تون کمک کنین به راحتی مدفوعشو دفع کنه.

خبر بهتر اینه که می‌تونین با پیروی از برخی از توصیه‌های بالا و فقط رعایت چند مورد توی خونه و رژیم غذایی گربه‌، شانس یبوست رو کاهش بدین. به هر حال، پیشگیری همیشه بهترین انتخابه.

منبع: bestlife4pets

دکتر ژینوس مرتضوی

دانشجوی دکتری عمومی دانشگاه سمنان