بیماری پریودنتال (periodental disease) به طور خلاصه به التهاب و عفونت ناشی از پلاک دار شدن لثه، لیگامنت یا رباط پریودنتال و استخوان آلوئولار فک می گن.
اپیدمیولوژی (همه گیر شناسی) بیماری پریودنتال:
رایج ترین بیماری در اکثر حیواناته که میتونه همه نژادها در سگ ها و گربه ها رو درگیر کنه؛ اگر چه که در نژاد های کوچیک و عروسکی امکان ابتلای بیشتری وجود داره.
بیماری پریودنتال در سگ ها و گربه ها در هر سنی میتونه رخ بده اما با افزایش سن شرایط بدتر می شه و ریسک بروز بیماری هم بیشتر میشه.
بیماری پریودنتال رایج ترین بیماری تشخیص داده شده در سگ ها و گربه هاست و گفته می شه که بیش از ۹۰ درصد سگ ها و گربه های بالای سه سال به این عارضه دندانی دچار هستن. عامل اولیه در ایجاد این عارضه جرم های دندانی و در واقع پلاک های باکتریاییه که جمعیت بالایی از میکرو ارگانیسم ها رو در بر می گیره.
چه عاملی بیشتر از همه باعث افزایش احتمال ابتلا به این بیماری میشه؟
رژیم غذایی نرم (غذای نرم): اگه رژیم غذایی پت شما شامل غذا های نرم مثل مرغ باشه، با توجه به اینکه سایش زیادی با دندون ها نداره و به این ترتیب پلاک ها و جرم های دندونی رو از روی دندون پاک نمیکنه، احتمال تجمع پلاک در این شرایط بیشتر می شه.
بیماری پریودنتال قابلیت انتقال به انسان رو داره؟
بیماری پریودنتال یه بیماری عفونیه و می دونیم که داخل دهان حیوونی که از نظر بالینی سالمه، میکروارگانیسم هایی (موجودات ریز زنده) در حالت عادی وجود داره و این بیماری از سگ به گربه،گربه به سگ و همچنین این دو حیوان به انسان منتقل نخواهد شد.
علائم بالینی:
شدت التهاب به میزان تجمع پلاک ها و جرم های دندانی و سلامت عمومی بدن بستگی داره. دندان آسیاب کوچک شماره چهار و دندان آسیاب بزرگ شماره یک در فک بالا بیشتر درگیر این پلاک ها و جرم ها می شن.
لثه در حیوانات مبتلا به این بیماری ممکنه متورم و ملتهب، زخمی و دچار خونریزی باشن.
علائم بالینی به طور کلی شامل موارد پایینن:
- وجود بوی بد دهان
- تشکیل پلاک و ایجاد رسوب های سنگ مانند
- التهاب، خونریزی و تحلیل لثه
- ایجاد فضا بین دندان ها و ساختارهای اطراف دندانی
- دیده نشدن استخوان آلوئولار در عکس های رادیوگرافی
- حرکت،جا به جایی و افتادن و لق شدن دندان ها
اتیولوژی و پاتو فیزیولوژی و سبب شناسی:
به طور خلاصه این بیماری ناشی از وجود باکتری در پلاک های دندانی مجاور حاشیه لثه و موجود در غلاف لثه هاست. پس پلاک ها و التهاب ناشی از اون بیشتر در جایی دیده میشه که دندون با لثه ها در تماسه.
تشخیص این بیماری به چه صورته؟
در درجه اول بیماری با یه ویزیت ساده دامپزشکی توسط دامپزشک قابل رویت و تشخیصه اما تشخیص گسترش بیماری در محوطه دهانی، با عکس رادیوگرافی مشخص می شه.
با وتوریا کلینیک رو به خونه بیار و از خدمات دامپزشکی در محل وتوریا استفاده کن!
تشخیص افتراقی؛ این بیماری ممکنه با چه بیماری هایی اشتباه بشه؟
- با هر بیماری ای در محوطه دهانی ممکنه اشتباه بشه. البته بیماری پریودنتال همیشه در کنار سایر بیماری های مرتبط با دهان وجود داره.
- ممکنه با تومورهای دهانی قابل تفریق نباشه.
- این بیماری با هایپرپلازی یا افزایش بی شمار سلول های لثه به صورت ارثی در نژاد های بولداگ و باکسر اشتباه میشه.
تست های تعیین کننده برای تشخیص چی هستن؟
برای این کار دامپزشک پت شما میتونه با معاینه و بررسی رنگ لثه و دندان ها، محل ضایعات و تورم لثه به تشخیص برسه.
از طرفی با قرار دادن میله بین لثه و تاج یا ریشه بیرون زده میتونیم به تشخیص عمق ضایعه پی ببریم.
ملاحظات:
- رعایت نکات بهداشتی در جلوگیری از ابتلا به این بیماری بسیار تاثیرگذاره.
- مهم ترین اقدام برای رعایت بهداشت دهان و دندان ها شامل مسواک کردن تمامی سطوح دندان هاست.
- معاینه دهان به خصوص دندان های فک بالا میتونه کمک کننده باشه و در صورت ابتلا به بیماری نباید اجازه بدیم زمان طولانی از ابتلا بگذره و بعد درمان رو شروع کنیم.
- دامپزشک موظف به یاد دادن نکات بهداشتی و پیشگیری از ابتلا به این بیماریه.
برای جلوگیری از بروز بیماری پریودنتال چیکار باید کرد؟
مهم ترین اقدام برای پیشگیری از بروز این بیماری در پت ها جرم گیریه. جرم گیری و پولیش دندان برای از بین بردن پلاک و جرم از تمام سطوح دندان انجام می شه. دامپزشک آزمایش های خون قبل از پیش بیهوشی رو برای اطمینان از اینکه عملکرد کلیه و کبد برای بیهوشی رضایت بخشه انجام می ده. گاهی اوقات یک دوره درمان آنتی بیوتیکی قبل از انجام درمان پریودنتال شروع می شه. در کل جرم گیری دندان ها در پت ها درست مثل انسان یک روش غیرتهاجمی و راحته و بهتره برای پت های بالای دو سال به صورت روتین و حداکثر هر شش ماه یک بار انجام بشه.
منبع: petmd
دانشجوی دکتری عمومی دانشگاه سمنان
