مشکلات ادراری در گربه ها از جمله مشکلاتیه که زیاد بروز میکنه و در عین حال رسیدگی بهش در صورت وجود خیلی مهمه.
عادات استفاده از ظرف خاک توسط گربه می تونه چیزهای زیادی در مورد سلامت دستگاه ادراری اونا به شما بگه. یه تغییر ناگهانی توی عادات استفاده از ظرف خاک گربه ممکنه علامت خطری باشه که نشون دهنده مشکلی توی دستگاه ادراریه که نیاز به توجه فوری دامپزشکی داره. در ادامه این مطلب در مورد علل، علائم و گزینه های درمانی مشکلات ادراری در گربه ها بیشتر میخونین.
مشکلات دستگاه ادراری تحتانی یه اتفاق رایج بین گربه ها توی هر سنیه. به نظر می رسه برخی از گربه ها بیشتر مستعد عفونت های دستگاه ادراری (UTI) هستن، در حالی که برخی دیگه انسداد مکرر و سنگ مثانه رو تجربه می کنن. مداخلات پزشکی مناسبی برای رفع مشکلات ادراری در گربه ها وجود داره، اما ابتدا باید توسط دامپزشک تشخیص صحیح داده بشه. دونستن علائم اولیه مشکلات ادراری در گربه‌ها، سرپرست گربه رو قادر میکنه تا در اسرع وقت به دنبال کمک دامپزشکی باشه. این آگاهی مطمئناً می تونه به بهبود نتیجه در طولانی مدت کمک کنه.
علائم مشکلات ادراری در گربه ها
- تلاش مکرر برای ادرار کردن اما فقط دفع مقدار کمی ادرار
- ادرار کردن در هر جایی به جز ظرف خاک
- زور زدن برای ادرار کردن
- هنگام تلاش برای ادرار کردن از درد ناله میکنه
- وجود خون در ادرار
- ادرار ممکنه کدر به نظر برسه
- افزایش لیسیدن ناحیه تناسلی
- بی حالی
- استفراغ
- از دست دادن کنترل مثانه
- ادرار بوی آمونیاک قوی داره
- افزایش مصرف آب
- شکم ممکنه بزرگ و متسع باشه
اگه گربه شما این علائم رو نشون میده، باید فورا اونو نزد دامپزشک ببرین. برخی از مشکلات ادراری در گربه ها نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارن.
علل مشکلات ادراری در گربه ها
شرایط متعددی می تونه روی دستگاه ادراری گربه تأثیر بذاره. این موارد به عنوان مشکلات ادراری در گربه ها شامل موارد زیر هستن:
۱. عفونت دستگاه ادراری (UTI)
مثانه محل شایع عفونت باکتریاییه. عفونت دستگاه ادراری می تونه گربه ها رو در هر سنی تحت تاثیر قرار بده، اما بروز اون در گربه هایی که ۱۰ سال یا بیشتر هستن و اغلب از مشکلات سلامتی همزمان مثل دیابت و پرکاری تیروئید رنج می برن، بیشتره.
عفونت ادراری در گربه ها معمولاً با یک دوره آنتی بیوتیک که توسط دامپزشک شما تجویز میشه درمان میشه. در عفونت‌های ادراری عودکننده، ممکنه نیاز به کشت ادرار و آزمایش‌های حساسیت برای شناسایی باکتری خاصی باشه که باعث عفونت میشه تا بشه بهترین آنتی‌بیوتیک رو تجویز کرد.
۲. بیماری دستگاه ادراری گربه (FLUTD)
FLUTD اصطلاحیه که شامل چندین بیماری پیچیده ست و می تونه دستگاه ادراری تحتانی گربه ها رو تحت تاثیر قرار بده. این شرایط به عنوان یکی از مشکلات ادراری در گربه ها از خفیف تا جدی متغیره.
علل و عوامل مستعد کننده زیادی در ارتباط با FLUTD وجود داره. رایج ترین اونا شامل کریستال ها و سنگ هاییه که به تدریج در مجرای ادرار یا مثانه گربه ها جمع میشن. برخی از علل دیگه عبارتند از مشکلات نخاعی، ضعیف بودن اسفنکتر مثانه، ناهنجاری های مادرزادی، پلاگ مجرای ادرار، عفونت مثانه و آسیب یا تومور مجاری ادراری. FLUTD همچنین می تونه در گربه هایی که در معرض استرس های عاطفی یا محیطی قرار دارن هم رخ بده.
بیشتر موارد FLUTD گربه‌های میانسالی رو تحت تاثیر قرار میده که اضافه وزن یا چاق دارن، رژیم غذاییشون به صورت غذای خشکه و یا ورزش و فعالیت بدنی کافی ندارن. مصرف ناکافی آب هم یه عامل مستعد کننده رایجه.
گربه های نر با مجرای ادراری باریک تر نسبت به ماده ها مستعد انسداد هستن.
سایر عوامل مستعد کننده مهمی که می‌تونن گربه‌ها رو در برابر FLUTD آسیب‌پذیرتر کنن عبارتند از: محصور شدن در داخل خونه و استفاده از ظرف خاک های داخلی، قرار گرفتن در معرض عوامل استرس‌زا، زندگی توی یه خانواده چند گربه‌ای یا تغییرات ناگهانی در روال روزانه خانواده.
FLUTD می تونه منجر به مشکلاتی توی مثانه و مجرای ادرار بشه. در برخی موارد، سنگ یا پلاگ می تونه مجرای ادرار رو مسدود کرده و از تخلیه مناسب ادرار از مثانه جلوگیری کنه. بدون هیچ درمانی، FLUTD به عنوان یکی از مشکلات ادراری در گربه ها می تونه منجر به عوارض جدی بشه و حتی می تونه تهدید کننده زندگی باشه.
هر مشکلی که مثانه و مجرای ادرار رو تحت تاثیر قرار بده نیاز به مراقبت های پزشکی مناسب در اسرع وقت داره. اگه گربه نتونه ادرار کنه، سموم و مواد زائد متابولیک توی بدن تجمع می یابن. این اتفاق در نهایت می تونه منجر به نارسایی کلیه یا حتی پارگی کیسه ادرار بشه. اگه انسدادی در هر قسمت از دستگاه ادراری تحتانی (مثانه یا مجرای ادرار) وجود داشته باشه، اگه سنگ یا پلاگ فوراً برداشته نشه، FLUTD می تونه کشنده بشه.
۳. سیستیت ایدیوپاتیک گربه (FIC)
این مورد شایع ترین مشکل تشخیص داده شده در گربه ها با علائم مشکلات دستگاه ادراری تحتانیه. ایدیوپاتیک یعنی علت ناشناخته ست. این به این معنیه که تمام روش های تشخیصی ممکن که انجام شده، در تأیید سایر علل بیماری ناکام هستن. FIC در گربه ها با درمان مناسب ظرف چند هفته برطرف میشه. اگه گربه شما مبتلا به FIC تشخیص داده شده باشه، دامپزشک شما ممکنه درمان رو برای جلوگیری از عود علائم ارائه بده.
به نظر می رسه که استرس یه عامل مستعد کننده مهم برای FIC باشه. عوامل استرس‌زای رایج در گربه‌ها شامل تغییرات ناگهانی در محیط اطراف، تغییر زمان برنامه غذا، ورود یا از دست دادن حیوان در خانه، ورود عضو جدید به خانواده یا نقل مکان به خانه جدیده. غنی سازی محیط و فراهم کردن فرصت هایی برای تحریک فیزیکی و ذهنی حیوان خانگی شما می تونه به کاهش استرس و کاهش رخداد FIC و همچنین شدت اون کمک کنه.
۴. سنگ های ادراری (Uroliths)
سنگ‌های ادراری زمانی ایجاد میشن که کریستال‌های موجود در ادرار روی هم جمع بشن. سنگ در مجرای ادراری می تونه مثانه و/یا مجرای ادرار گربه رو تحریک یا حتی مسدود کنه. گربه های نر به دلیل آناتومی مجاری ادراری مستعد انسداد ادراری هستن.
انواع مختلفی از سنگ های ادراری می تونن در گربه ها ایجاد بشن، اما رایج ترین اونا استروویت و اگزالات کلسیمه. سنگ های استروویت از منیزیم، فسفر و آمونیاک تشکیل شدن. شناسایی نوع اورولیت بسیار مهمه، بنابراین میشه رژیم درمانی مناسب رو تجویز کرد. اکثر موارد استروویت رو میشه با رژیم غذایی خاصی که توسط دامپزشک شما تجویز میشه، حل کرد. اما اگر تغییر در رژیم غذایی نتونه استروویت ها رو از بین ببره، ممکنه برداشتن سنگ ها از طریق جراحی ضروری باشه.
همچنین برای انواع دیگه ی سنگ های ادراری، اغلب جراحی گزینه مطلوبی برای برداشتن اوناست. دامپزشک ها ممکنه سعی کنن سنگ های اگزالات کلسیمی رو با شستشوی مثانه گربه های مبتلا به وسیله مایعات استریل حذف کنن. اما اگه سنگ ها نتونن دفع بشن یا عود کنن، ممکنه برای برداشتن سنگ ها به جراحی نیاز باشه.
عود سنگ های ادراری به عنوان یکی از مشکلات ادراری در گربه ها بسیار رایجه.
اگه گربه شما عود مکرر سنگ های ادراری رو تجربه می کنه، دامپزشک شما ممکنه انجام تغییرات خاص توی رژیم غذایی و/یا دارو رو برای کمک به جلوگیری از تشکیل سنگ توصیه کنه. بسیاری از غذاهای درجه یک گربه در حال حاضر با منیزیم و مواد تشکیل دهنده کمتری فرموله میشن که باعث تولید ادرار اسیدی تر میشه.
۵. انسداد مجرای ادرار
سنگ یا پلاکی که در مجرای ادرار گیر کرده می تونه مانع از عبور ادرار از کلیه های گربه به خارج بشه. این مسئله بالقوه تهدید کننده زندگیه و در بین گربه های نر عقیم شده، به دلیل مجرای ادرار طولانی تر و باریک تر بسیار رایجه.
گربه های مبتلا به انسداد مجرای ادرار نیاز به توجه فوری دامپزشکی دارن. از اونجایی که ادرار نمی تونه دفع بشه، سمومی که توسط کلیه ها از خون خارج شدن در بدن گربه تجمع پیدا میکنن. مسمومیت می تونه باعث بدتر شدن سریع وضعیت گربه بشه. همچنین ممکنه عدم تعادل الکترولیتی عامل تهدید کننده زندگی بشه. مواردی از انسداد مجرای ادرار در گربه ها وجود داشته که بخاطر این انسداد مرگ در کمتر از ۲۴-۴۸ ساعت اتفاق افتاده، بنابراین توجه سریع دامپزشکی و درمان مشکلات ادراری در گربه ها کاملا ضروریه.
منبع: firstvet
دانشجوی دکتری عمومی دانشگاه سمنان
