اگه سرپرست یه گربه ی ملوس باشین قطعا میدونین که چقدر موجودات حساسی هستن. گربه ها به واسطه ی حواس قوی ای که دارن محرک های محیطی رو با شدت بیشتری دریافت میکنن و این ممکنه باعث بشه که از خیلی چیزها بترسن. مثلا صدای رد شدن موتور سیکلت شاید برای ما عادی باشه اما برای یه گربه به واسطه ی گوش های تیزی که داره ممکنه این صدا باعث وحشتش بشه.
اگه گربه ی تو هم نسبت به محرک های مختلف واکنش بیش از حدی نشون میده یا میترسه و این موضوع شمارو نگران کرده ، این مقاله مخصوص شماست.
سوال: چجوری میتونم به گربه ام کمک کنم که از همه چی نترسه؟ من گربه خیلی ترسویی ای دارم.
پاسخ: قبل از پاسخ به این سوال اول باید عواملی که باعث ترسیدن گربه میشن رو شناسایی کنیم و بعد ببینیم چیکار کنیم که نترسه. خیلی از چیزها میتونن باعث ترسیدن گربه ها بشن؛ مثل:
- اجتماعی نشدن از وقتی که بچه گربه بوده
- توسط حیوونای دیگه مورد تهاجم قرار گرفتن
- درد و بیماری
- شرایط زندگی پر استرس ( مثل : تعداد زیاد گربه ها توی خونه، شرایط نگهداری بد و کثیف، اعضای خانواده پر هرج و مرج و …)،
- نقل مکان کردن به محیطی ناشناخته (خونه جدید، پناهگاه و …)
- تغییر در خانواده (صاحبان جدید، مرگ، طلاق و بچه جدید)
- سر و صدای بسیار زیاد در محیط.
نشونه‌های ترسیدن گربه ها
- بعضی از گربه‌ها زمانی که احساس ترس میکنن، اشتها خودشونو از دست میدن و غذای کمتری می‌خورن.
- زمانی که گربه‌ها می‌ترسن ممکنه احساس نیاز به مخفی شدن کنن و حتی زمانی که بیش از حد تحت استرس باشن، حاضر به بیرون آمدن از مخفی گاه خود نیستن.
- بعضی از گربه‌ها زمانی که تحت استرس هستن، بسیار بی قرار و پرخاشگر میشن.
- گربه ترسو ممکنه رفتار خودشو نسبت به شما تغییر بده، پرخاشگری کنه و کارهایی از قبیل گاز گرفتن و چنگ زدن دیگر اعضای خانواده رو انجام بده.
- گربه‌ای که تحت فشار قرار داره ممکنه دفع خود رو در جعبهٔ مخصوص دفع انجام نده و ممکنه ادرار و مدفوع خودشو روی زمین، تخت و یا هر سطح دیگه ای دفع کنه.
- بعضی از گربه‌ها هنگامی که تحت فشار هستن و یا ترس دارن سر و صدای زیادی ایجاد میکنن.
- برخی از گربه‌ها زمانی که تحت فشار بیش از اندازه هستن، شروع به تمیز کردن خود میکنن، در برخی موارد دیده شده که گربه نقاطی از بدن خودشو به طور کامل طاس کرده.
- نشانه گذاری و اسپری کردن توسط گربه نر مخصوصا زمانی که گربه تحت فشار استرس و ترس هستش، ممکنه افزایش پیدا کنه.
در ادامه میخوایم چندتا ایده برای کمک به امنیت گربه های ترسو بهتون بگیم:
درست کردن یه مخفی گاه امن برای گربه
گربه ای که بیش از حد می ترسه، اگه بدونه که دیده نمیشه کمتر احساس ترس میکنه. محل های امن برای قایم شدن می تونه باعث بشه که اغلب تمایل داشته باشه که بیرون هم بیاد. تو تمام اتاق هایی که گربه به اونجا رفت و آمد داره، باید محل های امنی برای قایم شدن گذاشته بشه. اگه میخواید گربه رو از زیر تخت بیرون بیارید، باید جایگزین گرم و نرمی رو براش فراهم کنین. تخت هایی که اطراف اونا پوشیده ست می تونن گزینه های خوبی باشن؛ چرا که گربه هر وقت خواست می تونه بیرون بیاد و میدونه که از پشت مورد حمله قرار نمیگره.
میتونین تو خونه برای گربه و با استفاده از جعبه های مقوایی مخفی گاه بسازین. کف جعبه رو حوله یا یه چیز نرم پهن کنین. حتی الان خیلی از پت شاپ ها خونه (لونه!) های مخصوص پت ها در سایزها، رنگ ها و جنس های مختلف و طرح های خوشگل و جذاب به فروش میرسونن که میتونین به راحتی و بدون دردسر برای گربتون تهیه کنین.
درخت گربه وسیله مهم و ارزشمندی برای گربتون به شمار میره، اما اگه ترسو باشه، شاید از اینکه روی محل نشستن درخت در معرض دید قرار بگیره زیاد احساس امنیت نکنه. اگه اینطوره، درختی رو انتخاب کنین که حداقل یک یا دو محل نشستنش سرپوشیده باشه. یسری از گربه های ترسو قسمت های بالایی درخت رو ترجیح میدن چرا که می تونن دید خوبی نسبت به محیط داشته باشن. اونا همچنین فرصت کافی دارن تا نزدیک شدن کسی رو ببینن. همچنین نشستن روی بالاترین قسمت درخت گربه بهش این امنیت رو میده که از پشت مورد حمله قرار نمی گیره.
با گربه هم قدم پیش برین
اگه فکر می کنین که میتونین با به زور بغل کردن گربه و یا آشنا کردن زوریش با افراد خانواده به کم کردن ترسیدن گربه تون کمک کنین، سخت در اشتباهید. تمام اونچه که باید انجام بدید اینه که هر چه زودتر فرآیند اعتمادسازی رو شروع کنین.
چیزی که گربه ترسو بهش نیاز داره، انتخابه. اگه اون احساس کنه که برای انجام دادن هر کاری مثل نزدیک اومدن یا بررسی کردن چیزی چندتا انتخاب داره، اون وقته که آروم تر خواهد بود. گربه ای که احساس کنه انتخابی نداره، بیشتر وقتا یه گوشه کز میکنه و به دنبال جایی می گرده که تو اولین فرصت قایم بشه.
به خاطر اینکه یسری از گربه های ترسو، موندن سر جایشون رو به دعوا کردن و یا فرار کردن ترجیح میدن، شاید شما به اشتباه فکر کنین که گربه آرومه.
قبل از اینکه فکر کنین گربه آرامه، به دقت به زبان بدن گربه و محیط اطراف در اون لحظه توجه کنین. گوشهای خوابیده رو به عقب، مردمکهای گشاد، سر پایین، بدن قوز کرده و حالت تنش همه نشونه ی استرس تو گربه هستن. 
اگه دوس داری بیشتر رفتار گربه ات رو بشناسی و به بقیه مطالب دسترسی پیدا کنی کلیک کن!
به گربتون انگیزه ارائه کنین
چندتا تشویقی همراهتون داشته باشین و هر موقع که گربه تون کوچیکترین قدم مثبت رو برداشت، با یه چیز خوشمزه اونو تشویق کنین. آموزش کلیکر در این موقعیت کارآمد و مؤثره. شما میتونین برای هر رفتاری که دوست دارین دوباره اونو ببینین، کلیک و تشویق کنین؛ مثل قدم زدن تو اتاق و یا بیرون آوردن سر از توی جای خواب!
اگه گربه ترسوی شما از دست تون تشویقی نمی گیره، به آرومی اونو به طرفش پرتاب کنین. اگه تشویقیش غذای تره، مقداری از اونو روی ترکه کوچیک بذارین و به طرف گربه بگیرین. شما همچنین برای گربه های ترسو، میتونین قاشق کوچیکی رو با چسب به انتهای میله باریکی بچسبونین و بدون اینکه به گربه نزدیک بشید، از اون برای دادن مقادیر بیشتر غذا و تشویقی استفاده کنین.
ایجاد صلح و آرامش برای جلوگیری از ترسیدن گربه
ظرف غذای گربه تون رو تو جایی قرار بدین که امنیت داشته باشه. محل غذا دادن رو کنار پنجره یا پشت در شیشه ای انتخاب نکنین. حضور حیوونای دیگه تو بیرون می تونه باعث ترس گربه تون بشه.
بازی کردن برای کاهش ترسیدن گربه
از اسباب بازی قلاب مانند برای تشویق گربه به بازی کردن استفاده کنین. قلاب بین شما و گربه فاصله می اندازه، بنابراین اون می تونه در محدوده امن خودش بمونه. اگه بیشتر ترجیح میده که پشت صندلی و یا زیر تخت قایم بشه، میتونین با اسباب بازی قلاب شکل، فرصتی رو برای بازی کردن در اختیارش قرار بدید. فقط؛ حرکاتی که انجام میدید نباید ناگهانی باشه و باعث ترسیدن گربه بشه
گربه ای که ترسوعه، نباید اسباب بازی رو به چشم دشمن ببینه. حرکاتتون رو آروم انجام بدید و اجازه بدین که تو بازی برنده بشه. هنگام بازی کردن روی زمین و یا صندلی بشینید تا باعث ترس بیشتر گربه نشه.
اسباب بازی رو بر اساس شخصیت گربه تون انتخاب کنین. اگه اون واقعا از محیط اطراف میترسه، باید از چیزی مثل پر شروع کنین و به تدریج از اسباب بازی های چالشی استفاده کنین.
دم دست قرار دادن وسایل شخصی
اگه میخواین گربه تون رو به راحتی از زیر تخت بیرون بیارین، راه های امنی به سمت ظرف خاک، اسکرچرها و محل های غذاخوری براش فراهم کنین. اگه گربتون احساس امنیت نکنه، هرگز گربه تون رو تو طول روز نخواهید دید و فقط نصف شب که همه خواب هستن، بیرون میاد. وسایلش رو طوری قرار بدید که گربه برای رسیدن به اونا مجبور نباشه کل خونه رو طی کنه. شما همچنین میتونین تونل های کوچیکی با چسبوندن کیف های کاغذی به هم، به سمت منابع درست کنین. 
زبان بدن در زمان ترسیدن گربه
زبان بدن گربه تونو مشاهده کنین و به اون احترام بذارین. به نشانه های برقراری ارتباطش توجه داشته باشین. اگه زبان بدنش میگه: “لطفا نزدیکتر نیا”، ولی شما همچنان به سمت اون برین، با نزدیک شدن شما فرار میکنه. یه گربه ی ترسو معمولا قوز کرده راه میره.
غنی سازی محیط
علاوه بر مخفی گاه ها، درخت گربه و بازی های تعاملی، توجه گربه رو به خودش جلب می کنه. اسباب بازی هایی که غذا تو اونا قرار میگیره رو در اختیار گربه تون قرار بدین. این کارها باعث میشه که اون دید مثبتی نسبت به محیط اطراف خودش داشته باشه.
به عنوان کلام آخر، شما می‌تونید با عشق ورزیدن به گربه و توجه بیشتر به اون در کنار اومدن با ترس کمک کنین. اونو به آرومی با افراد و محیط های جدید آشنا کنین. در صورت امکان، تلاش کنین تا عوامل استرس زا رو در زندگی گربه از بین ببرین. اگه شما نمی‌تونین این عوامل رو از بین ببرین، سعی کنین تا محلی امن و آروم رو براش فراهم کنین. جایی که گربتون میتونه از عوامل استرس زا دور بمونه.
منبع: کتاب من و گربه ام
دانشجوی دکتری عمومی دانشگاه سمنان
